Przedsiębiorca wykonał roboty budowlane na rzecz swojego kontrahenta. Płatność zrealizowano 15 listopada. Faktura została wystawiona dzień później i równocześnie podpisano końcowy protokół odbioru prac budowlanych. W tych okolicznościach przychód za wykonane roboty budowlane w podatku PIT powstał 15 listopada. Do odbioru instalacji fotowoltaicznej wymagana jest również dokumentacja techniczna i zapisy z konserwacji. Norma PN-EN IEC 62446-2 określa wymagania dotyczące badań, dokumentacji i konserwacji systemów fotowoltaicznych przyłączonych do sieci. Dokumentacja techniczna zawiera szczegóły takie jak typ i moc modułów, falownik, system Protokół odbioru robót budowlanych poświadczający nieprawdę. Czyli co zrobić jeśli w protokole odbioru robót budowlanych znajdują się nieprawdziwe stwierdzenia?Zgodnie z art. 271 § 1 kk: Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności Po trzecie protokół stanowi podstawę do wystawienia faktury VAT w kwocie określonej w tym protokole odpowiadającej kwocie wskazanej w Wykazie usług wykonawcy wybranego. Natomiast z protokołu zdawczo-odbiorczego złożonego przez zamawiającego na potwierdzenie należytego wykonania usługi, nie wynika oświadczenie, co do należytego Wytyczne dla wykonawców w zakresie zasad odbioru robót budowlanych (wydanie piąte z dnia 10.08.2022) Załącznik nr 1 - Wykaz dokumentów wymaganych/przekazanych na odbiór zadania inwestycyjnego; Załącznik nr 2a - Zgłoszenie gotowości obiektu do odbioru (dla robót wymagających prowadzenia dziennika budowy) Mianowicie, w przypadku wynagrodzenia ryczałtowego obie strony umowy ponoszą ryzyko z tym związane. Zamawiający ponosi ryzyko zapłaty ceny wyższej niż faktyczna wartość robót budowlanych. Wykonawca zaś ponosi ryzyko wykonania tych robót za cenę wskazaną w umowie niezależnie od faktycznie poniesionych kosztów ich wykonania. Zauważmy, że przepis art. 647 k.c. stanowi o odbiorze robót, a nie o „bezusterkowym” odbiorze robót. Zgłoszenie do odbioru przez wykonawcę robót budowlanych wykonanych zgodnie z projektem budowlanym i zasadami wiedzy technicznej rodzi po stronie inwestora obowiązek odebrania tychże robót budowlanych nawet w sytuacji, gdy Przepisy ogólne. § 1. Przepisy niniejszego zarządzenia regulują tryb odbioru robót budowlano-montażowych przez jednostki podległe Ministrowi Hutnictwa, występujące w charakterze zamawiającego. § 2. Odbiory robót budowlano-montażowych przeprowadza się w okresie wykonywania budowy oraz po jej całkowitym ukończeniu. § 3. Czym jest protokół odbioru robót budowlanych? W świetle obecnych przepisów kodeksu cywilnego (k.c.) wątek odbioru robót budowlanych przewija się w art. 647 oraz 654 k.c. Zgodnie z art. 647 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Protokół odbioru. Odbioru robót budowlanych dokonuje się najczęściej na podstawie pisemnego protokołu odbioru. Jego sporządzenie ułatwia prawidłowe rozliczenie stron. W protokole odbioru strony potwierdzają stan faktyczny zrealizowanych robót budowlanych. Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. BVECp. Zanim podpiszesz umowę o roboty budowlane, warto będzie już wcześniej pomyśleć nad tym, jakie powinny zostać w niej zawarte ustalenia co do odbioru. Musisz wiedzieć, co powinno się znajdować w takiej umowie, by później nie zostać… zaskoczonym!Co powinno znajdować się w umowie o roboty budowlane?Chcesz zabezpieczyć swoje interesy? A więc, koniecznie powinieneś określić w takiej umowie następujące dane: rodzaj odbiorów termin zakończenia prac termin zgłoszenia prac do odbioru sposób zgłoszenia gotowości Wykonawcy do czynności odbioru termin przystąpienia do odbioru prac budowlanych osoby zobowiązane do uczestnictwa w czynnościach odbioru skutki nieprzystąpienia którejkolwiek ze stron do odbioru zakres dokumentacji, którą Wykonawca musi Tobie przedstawić przed odbiorem, a także termin jej dostarczenia szczegółowa treść protokołu odbioru zasady określające, kiedy możesz odmówić przyjęcia robót Zawarcie w umowie o roboty budowlane wyżej wymienionych klauzul pozwoli na sprecyzowanie praw i obowiązków obu stron, w sposób niebudzący wątpliwości. Ułatwi to zatem współpracę oraz zmniejszy ryzyko wystąpienia konfliktów pomiędzy robót a płatnościCzęściowe odbiory robót mają na celu zrównoważenie rozkładu ciężaru finansowania powstającego domu, na etapie jej realizacji. Przyjmuje się jednak, że na podstawie protokołów częściowych odbiorów robót, to Wykonawca wystawia faktury częściowe – ich wysokość powinna odpowiadać wartości odebranych wysokości wynagrodzenia częściowego nie będzie problematyczne, jeśli uzgodnisz je z Wykonawcą na podstawie kosztorysu, opartego na szczegółowym zestawieniu planowanych prac, cen jednostkowych i stawek robocizny. Trudność może sprawiać jednak ustalenie proporcjonalnej części wynagrodzenia, w razie uzgodnienia całości. Warto więc na etapie zawierania umowy sporządzić załącznik w postaci harmonogramu rzeczowo-finansowego – tam ustalone będzie wynagrodzenie za poszczególne prace, podlegające wynagrodzenia częściowego to dla Ciebie bardzo bezpieczne rozwiązanie, ponieważ zapłacisz wyłącznie za prace wykonane, a nie „z góry”! Dla zabezpieczenia swojego interesu, warto będzie jednak dodać do umowy zastrzeżenia, iż łączna wartość faktur częściowych nie może przekroczyć określonej w umowie kwoty lub części wartości wynagrodzenia. Nie ma sztywnych granic dla ustalenia tej wartości i każdorazowo kwestia ta powinna być rozpatrywana indywidualnie, w zależności od: zakresu, zawiłości i trudności prac, wysokości ustalonego wynagrodzenia. W jaki sposób oraz jak wcześnie uprzedzać o odbiorze robót?Kwestia zawiadomienia o gotowości do odbioru jest tylko cząstkowo uregulowana w przepisach Prawa budowlanego. Generalnie, zgłaszanie do odbioru wykonanych robót należy do obowiązków Kierownika budowy – jego zapewnienie na budowie leży po Twojej stronie. Prawo budowlane nie przewiduje jednak obowiązku, odnoszącego się do zgłoszenia odbiorów częściowych – otóż, w braku postanowienia umownego, to Wykonawca może żądać od Ciebie odbioru robót częściowych. Dlatego warto zaznaczyć te kwestie w umowie już wcześniej!Zawiadomienie o gotowości do odbioru obiektu powinno zostać zrealizowane przez wpis do dziennika budowy. Warto jednak, dla bezpieczeństwa, wprowadzić obowiązek zgłoszenia przez Wykonawcę: odbioru robót zanikających, odbioru robót ulegających zakryciu, odbioru częściowego oraz końcowego. Może to być chociażby pisemne zawiadomienie o gotowości prac do odbioru. Warto jednak w umowie zaznaczyć, że to Ty masz wyznaczyć termin, w którym strony przystąpią do odbioru zgłoszonych robót. Zgłoszenie robót do odbioru powinno nastąpić na co najmniej kilka dni przed tym powinien brać udział w odbiorze robót budowlanych?Najważniejszy będzie Wykonawca oraz Ty – ewentualnie wyznaczony przez Ciebie przedstawiciel. Musi to być jednak osoba o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych bądź wiedzy z zakresu prac budowlanych czy dokumentacji projektowej, jaka dotyczy Twojego domu. Dzięki temu bez problemu wypowie się w kwestiach technicznych i wyrazi specjalistyczną opinię, dotyczącą stwierdzonych (o ile się takowe pojawią) usterek bądź wad wykonanych prac – pełnomocnik musi być w stanie obronić Twoje stanowisko!A co, jeżeli ktoś nie stawi się na odbiór?Przepisy prawa nie regulują niestety takiej sytuacji. Właśnie dlatego w umowie o roboty budowlane powinno się określić, co się stanie, gdy któraś ze stron nie stawi się na odbiór. Możesz w tym celu zastrzec dwa postanowienia, które będą go chronić Cię w dwóch różnych stanach faktycznych: gdy Wykonawca nie stawi się na odbiór robót, będziesz mieć prawo do sporządzenia jednostronnego protokołu odbioru robót, jeśli to Ty nie stawisz się na odbiór robót, strony zobowiązane będą do wyznaczenia kolejnego terminu odbioru. Pamiętaj o tym, że odbiór robót jest Twoim obowiązkiem! A więc uchylanie się od niego może zostać odebrane jako bezpodstawne uchylanie się od obowiązku ustawowego. W razie sporu sądowego może to, niestety, zaszkodzić Tobie i skutkować np. zasądzeniem należności na rzecz można odmówić odbioru prac?Odbiór robót budowlanych to Twój podstawowy obowiązek, wynikający z umowy o roboty budowlane. Masz jednak pełne prawo co do tego, by odmówić dokonania odbioru – jednak tylko i wyłącznie w ściśle określonych wypadkach:- gdy Twój dom zostanie wykonany niezgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej, - gdy wady są na tyle istotne, że dom nie nadaje się do odbioru – co powinien zawierać?Protokół odbioru robót budowlanych to jeden z najbardziej istotnych dokumentów budowlanych. Potwierdza on bowiem, że wymienione w nim roboty zostały wykonane (w przypadku odbiorów częściowych) lub że przedmiot umowy został wykonany w całości (w razie odbioru końcowego). W drugiej sytuacji, podpisanie protokołu odbioru jest czynnością, która powinna zakończać każdy proces budowlany. Protokół odbioru robót powinien być każdorazowo sporządzony w formie pisemnej. Każdy protokół odbioru robót powinien zawierać bezwzględnie: datę odbiorę datę zgłoszenia prac do odbioru informację, czy termin wykonania prac został dotrzymany (lub nie) dane osób uczestniczących w czynnościach odbioru zakres prac podlegających odbiorowi uwagi odnoszące się do stanu robót Komisja odbiorowa powinna stwierdzić, czy roboty zostały wykonane zgodnie z projektem, a także zasadami wiedzy technicznej oraz czy roboty budowlane nie mają wad na tyle istotnych, że obiekt nie nadaje się do użytkowania. Te ustalenia stanowią podstawę decyzji o odbiorze lub odmowie odbioru robót. Pytanie Jestem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług budowlanych, np. wykonanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, instalacji do wystawianych faktur sprzedaży powinienem w dalszym ciągu dołączać protokoły odbioru? Odpowiedź Do celów podatkowych organy podatkowe podkreślają, iż nie ma obecnie konieczności dołączać protokoły odbioru do wystawianych faktur sprzedaży z tytułu wykonania usług budowlanych lub budowlano–montażowych. Uzasadnienie Kwestie wystawiania faktur reguluje art. 106-108 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej Ze względów praktycznych niecelowym jest przytaczać te przepisy w ich pełnym brzmieniu, dość stwierdzić, że ani w przywołanym rozdziale, ani w żadnej innej regulacji jak też w załącznikach do tej ustawy nie sformułowano prawnego obowiązku dołączania protokołów odbioru do wystawianych faktur sprzedaży z tytułu wykonania usług budowlanych lub budowlano – montażowych. Dodać warto, że do dn. 31 grudnia 2013 r. w przypadku świadczenia usług budowlanych i budowlano-montażowych obowiązek podatkowy powstawał z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi. Wynikało to z wówczas obowiązującego, a obecnie uchylonego art. 19 ust. 14 który odnosił się do usług budowlanych i budowlano-montażowych przyjmowanych częściowo, których odbiór był dokonywany na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych. Ponadto praktyką było, że protokoły odbioru prac były uznawane przez organy fiskalne za dokumenty potwierdzające zakończenie prac, a więc wskazujące dzień wykonania usługi. Tytułem przykładu tak stwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji prawa podatkowego z dn. 18 marca 2013 r., IBPP2/443-1253/12/WN. Jednak w obecnym brzmieniu nie ma takiego przepisu, który wiązałby datę (dzień) wykonania usługi z protokołem, bowiem od dn. 1 stycznia 2014 r. obowiązują nowe zasady rozpoznawania obowiązku podatkowego dla usług budowlanych i budowlano-montażowych. Jak wynika z broszury informacyjnej pt. Zmiany w zakresie określania momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT od 1 stycznia 2014 r., dostępnej na stronach Ministerstwa Finansów cyt.: "O wykonaniu usług budowlanych lub budowlano-montażowych będzie decydować faktyczne wykonanie tych usług (podkr. Min. Finansów), nie zaś przyjęcie tych usług na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych. Protokół zdawczo-odbiorczy potwierdza fakt wykonania tych usług, jednak nie przesądza o terminie i zakresie ich wykonania." (źródło: Podsumowując – do celów podatkowych organy podatkowe podkreślają, iż nie ma obecnie konieczności dołączać protokoły odbioru do wystawianych faktur sprzedaży z tytułu wykonania usług budowlanych lub budowlano – montażowych. Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego rozpoznania przychodu z tytułu kontraktu długoterminowego Spółka X zawarła umowę o wykonanie prac budowlanych. W zawartym kontrakcie nie przewidziano obowiązku zapłaty zaliczki. Ustalono dokonywanie okresowych odbiorów prac, nie przypisując jednak poszczególnym etapom robót określonej części wynagrodzenia. Poszczególne etapy prac, kończące się częściowymi odbiorami, miały w głównej mierze służyć sprawdzeniu jakości i kontrolowaniu terminowości realizowanej usługi. Przewidziane umową wynagrodzenie zostało określone dla całego zlecenia i nie ma możliwości przypisania jego części poszczególnym czynnościom, czy etapom. Zgodnie z umową, podpisany protokół odbioru końcowego jest podstawą do wystawienia przez wykonawcę faktury VAT i do otrzymania zapłaty za realizację zlecenia. W którym momencie należy rozpoznać przychód z tytułu wykonania usługi na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej „ustawą o PDOP”)? Obowiązek podatkowy w VAT dla usług budowlanych Uzgodniony w umowie o świadczenie usług budowlanych i budowlano-montażowych odbiór robót, w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której taka usługa jest wykonywana, jest decydujący dla uznania, że usługa została wykonana dla potrzeb określenia chwili powstania obowiązku podatkowego w rozumieniu art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a w zw. z art. 19a ust. 1 i 2 oraz art. 106 i ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Obowiązek podatkowy w VAT dla usług budowlanych Uzgodniony w umowie o świadczenie usług budowlanych i budowlano-montażowych odbiór robót, w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której taka usługa jest wykonywana, jest decydujący dla uznania, że usługa została wykonana dla potrzeb określenia chwili powstania obowiązku podatkowego w rozumieniu art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a w zw. z art. 19a ust. 1 i 2 oraz art. 106 i ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Moment powstania obowiązku w VAT przy usługach budowlanych Uzgodniony w umowie o świadczenie usług budowlanych i budowlano-montażowych odbiór robót, w sytuacji, gdy tego rodzaju warunek odzwierciedla normy i standardy istniejące w dziedzinie, w której taka usługa jest wykonywana, jest decydujący dla uznania, że usługa została wykonana dla potrzeb określenia chwili powstania obowiązku podatkowego w rozumieniu art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a w zw. z art. 19a ust. 1 i 2 oraz art. 106 i ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. powstania przychodu: Decyduje data podpisania protokołu Przedsiębiorca zamierza zawrzeć z podmiotem zlecającym wykonanie usługi, taką umowę w której zaznaczony będzie każdy element usługi, w tym podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego. Czynność ta stanowić będzie integralny element wykonania usługi i wskazywać będzie moment zakończenia usługi. W jakiej dacie należy uznać zakończenie usługi, w której powstanie przychód, a tym samym nastąpi obowiązek wystawienia faktury dla zlecającego wykonanie usługi oraz obowiązek podatkowy? termin powstania obowiązku podatkowego w VAT mogą wpływać postanowienia umowne Publikowane dzisiaj orzeczenie NSA dotyczy rozstrzygnięcia sprawy, w której zapadł wyrok TS UE, stanowiący odpowiedź na zadanie przez NSA pytanie prejudycjalne (sprawa Budimex vs. Ministerstwo Finansów). Kwestia jest istotna, ponieważ dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT i powiązania go z postanowieniami konkretnej umowy, łączącej kontrahentów. Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT dla usług budowlanych Usługę budowlaną lub budowlano-montażową należy uznać za wykonaną w rozumieniu art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług, z momentem faktycznego zakończenia zrealizowanych zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej robót budowlanych lub ich części (w przypadku usługi odbieranej częściowo), zgłoszonego przez wykonawcę ich odbiorcy, który to moment należy odróżnić od sporządzenia i podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego, mającego na celu udokumentowanie i potwierdzenie momentu faktycznego zakończenia prac lub ich części - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. zaliczek na usługi budowlane otrzymanych przed 1 stycznia 2017 r. Pytanie: Czy spółka musi korygować VAT za wystawione faktury zaliczkowe w 2016 r., czy stosując zasadę lex retro non agit wystawia tylko fakturę końcową na nowych zasadach, czyli z odwrotnym obciążeniem? zaliczek na usługi budowlane otrzymanych przed 1 stycznia 2017 r. Pytanie: Czy spółka musi korygować VAT za wystawione faktury zaliczkowe w 2016 r., czy stosując zasadę lex retro non agit wystawia tylko fakturę końcową na nowych zasadach, czyli z odwrotnym obciążeniem? o odwróconym VAT przy usługach budowlanych Stosowanie mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych - objaśnienia podatkowe1 MF z 17 marca 2017 r. o odwróconym VAT przy usługach budowlanych Stosowanie mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych - objaśnienia podatkowe1 MF z 17 marca 2017 r. powstania przychodu z tytułu usług budowlanych Pytanie podatnika: Spółka podpisała długoterminową umowę na roboty budowlano-montażowe. Strony uzgodniły miesięczny okres rozliczeniowy do ostatniego dnia każdego miesiąca. W celu rozliczenia spółka do dnia 25-go danego miesiąca przedstawia zamawiającemu wniosek z wykazem wykonanych prac oraz kwotą wynagrodzenia należnego spółce (protokół). Kiedy należy rozpoznać moment powstania przychodu podatkowego: w dacie zakończenia usługi czyli z końcem okresu rozliczeniowego wymienionego w protokole, czy w momencie zatwierdzenia i podpisania protokołu przez zamawiającego? odliczenia VAT z faktur otrzymanych od małego podatnikaPytanie podatnika: Wykonawca świadczący usługi na rzecz Wnioskodawcy, jest małym podatnikiem, rozliczającym VAT metodą kasową. W celu zabezpieczenia roszczeń odszkodowawczych o zapłatę kar umownych z tytułu nienależytego lub niewykonania zobowiązań wykonawcy Wnioskodawca zgodnie z umową ma prawo do potrącenia z wynagrodzenia za poszczególne etapy odbioru przedmiotu umowy kwotę w wysokości 5% tytułem kaucji na zabezpieczenie ww. roszczeń. Czy należy odliczać pozostałą nieodliczoną część VAT z faktur w wysokości odpowiadającej 5% zatrzymanej kaucji z każdej faktury w momencie zapłaty tej części lub w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych? Moment powstania obowiązku podatkowego przy refakturowaniu usług budowlanychPytanie podatnika: Wnioskodawca dokonuje przeniesienia (refakturowania) kosztów usług budowlanych lub budowlano-montażowych, zakupionych od podwykonawców, na rzecz swoich klientów. W jakim momencie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu refakturowania usług budowlanych? Kiedy, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, usługa budowlana świadczona przez podwykonawcę powinna zostać uznana za wykonaną? Zatrzymanie kaucji gwarancyjnej a ulga na złe długiPytanie podatnika: Czy w przypadku braku zapłaty przez Spółkę kaucji, określonej jako procent od wartości netto lub brutto faktury, zgodnie z cytowanymi powyżej postanowieniami, po upływie 150 dni od terminu płatności zatrzymanej kwoty kaucji, Spółka ma obowiązek skorygować odliczony VAT naliczony zgodnie z art. 89b ustawy o VAT Protokół zdawczo-odbiorczy a moment powstania obowiązku podatkowego w VAT Z uzasadnienia: W przypadku, gdy faktura nie zostanie wystawiona, momentem powstania obowiązku podatkowego będzie upływ terminu wystawienia faktury, określony w art. 106 i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, tj. upływ 30 dni od dnia wykonania robót budowlanych lub budowlano-montażowych, który to dzień nie jest tożsamy z dniem wystawienia protokołu zdawczo-odbiorczego. Postanowienia umów cywilnoprawnych o uznaniu usługi za wykonaną pozostają bez znaczenia dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego, mogą pełnić jedynie funkcje pomocniczą w przypadku zaistnienia wątpliwości. powstania przychodu. Zaliczka czy płatność za częściowo wykonaną usługę?Z uzasadnienia: Jeżeli z umowy wynika, że zapłata będzie uiszczana po zakończeniu kolejnych etapów robót budowlanych, wówczas przychody będą powstawały w terminie wykonania danego etapu tych robót. Nie będzie to wtedy w istocie zaliczka, nawet gdyby tak właśnie została przez strony nazwana. podatkowy w VAT przy robotach budowlanychPytanie podatnika: Spółka zamierza podpisać umowę dotyczącą realizacji robót budowlanych. Rozważane są trzy wersje umowy: faktura raz na miesiąc po podpisaniu protokołu, faktura po podpisaniu dokumentu potwierdzającego realizację etapu robót, faktura za wykonanie części usługi w danym okresie rozliczeniowym. Od jakiego momentu należy liczyć termin na wystawienie faktury w każdej z trzech analizowanych wersji umowy? Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w każdej z trzech analizowanych wersji umowy? na złe długi a kaucja gwarancyjnaPytanie podatnika: Czy w świetle przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2013 r. Wnioskodawca zatrzymując określony procent wynagrodzenia podwykonawcy jako kaucję gwarancyjną jest zobowiązany do zastosowania się do przepisu art. 89b ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i złożenia korekty odliczonej kwoty podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną cześć należności dotyczącej kaucji gwarancyjnej, dla której termin płatności zgodnie z umową przekracza 150 dni? budowlane i budowlano-montażowe a VAT i podatek dochodowyPrzepisy ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. z 2011 r., nr 177, poz. 1054, z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) nie zawierają definicji usług budowlanych i budowlano-montażowych. W tym zakresie należy więc odwołać się do przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.). I tak, zgodnie z art. 3 pkt 6, 7 i 8 tej ustawy: budowlane i budowlano-montażowe a VAT i podatek dochodowyPrzepisy ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. z 2011 r., nr 177, poz. 1054, z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) nie zawierają definicji usług budowlanych i budowlano-montażowych. W tym zakresie należy więc odwołać się do przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.). I tak, zgodnie z art. 3 pkt 6, 7 i 8 tej ustawy: kaucja gwarancyjna jako koszt podatkowyZ uzasadnienia: Doprowadzenie spółki do niekorzystnego rozporządzenia swoimi środkami pieniężnymi nie jest okolicznością, której zaistnienie powoduje utratę przez spółkę określonych wartości podatkowych. Utrata przedmiotowych kwot pieniężnych z tytułu kaucji gwarancyjnych jest bowiem utratą składników majątku niemających wartości podatkowej. Zatem po stronie spółki nie powstała strata w rozumieniu tego pojęcia funkcjonującym na gruncie ustawy o CIT dotyczącym kosztów uzyskania przychodów. Trudno bowiem uznać zasadność twierdzenia, że brak możliwości odzyskania neutralnych podatkowo środków pieniężnych ma generować koszty uzyskania przychodów. na złe długi: Kaucja gwarancyjna a korekta VATZ uzasadnienia: Skoro "zapłata" tzw. kaucji gwarancyjnej polega na zatrzymaniu przez zamawiającego części wynagrodzenia należnego dla wykonawcy, organ był uprawniony do przyjęcia, że obie należności zostały w całości uregulowane. Kwoty należności (wierzytelności) objętej potrąceniem nie można bowiem uznać w tym zakresie za kwotę nieuregulowaną. W konsekwencji, do tej części zatrzymanego wynagrodzenia nie znajdują zastosowania regulacje zawarte w art. 89a i art. 89b ustawy o VAT. Podatnik nie ma zatem prawa do korekty podatku należnego, ani odpowiednio obowiązku korekty podatku naliczonego w przewidzianych w tych przepisach terminach. na imprezę dla pracowników w kosztach działalności1. Finansowanie osobom zatrudnionym oraz ich rodzinom rozrywki i wypoczynku nie ma bezpośredniego związku z uzyskiwanymi przez Spółkę przychodami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na tej podstawie, z uwagi na skład osobowy uczestników takiej imprezy, wydatek ten nie może zostać uznany za koszt podatkowy. kaucji gwarancyjnej a korekta VAT w ramach ulgi na złe długiPytanie podatnika: Czy w przypadku zatrzymania części wynagrodzenia podwykonawcy w postaci kaucji gwarancyjnej, podatnik jest zobowiązany do zastosowania się do przepisu art. 89b ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i złożenia korekty odliczonej kwoty podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną cześć należności dotyczącej kaucji gwarancyjnej, dla której termin płatności zgodnie z umową przekracza 150 dni? można anulować faktury wprowadzonej do obrotuBrak jest podstaw do anulowania wystawionej i wprowadzonej do obrotu faktury VAT, gdyż potwierdza ona zaistniałe zdarzenie gospodarcze (tzn. potwierdza wykonanie usług budowlanych). Tym samym brak jest również podstaw prawnych do korygowania zadeklarowanego uprzednio przychodu należnego wynikającego z przedmiotowej faktury oraz deklaracji podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Stanowisko takie zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia r., sygn. IBPBI/1/415-134/11/BK. wystawienia faktury przy świadczeniu usług budowlanychPytanie podatnika: Wnioskodawca świadczy usługi budowlane. Faktury sprzedaży wystawiane są na podstawie protokołów odbioru wykonanych robót budowlanych. Data wystawienia faktury najczęściej pokrywa się z datą sprzedaży (datą sporządzenia protokołu odbioru). Czy, przykładowo, usługa budowlana, która została wykonana w dniu 15 października, co zostało potwierdzone protokołem odbioru z dnia 15 października powinna być najpóźniej zafakturowana w dniu 14 listopada (z datą sprzedaży 15 października i datą wystawienia 14 listopada)? w walutach obcychPytanie podatnika: Z którego dnia należy zastosować kurs średni NBP w celu przeliczenia kwoty kosztów uzyskania przychodów? kaucji gwarancyjnejPytanie podatnika: Czy może pomniejszyć fakturę sprzedaży usług o kwotę 5% ogólnej wartości brutto, tj. kaucji gwarancyjnej zatrzymanej przez usługobiorcę oraz czy kwota potrąconej kaucji jest kosztem uzyskania przychodów? zakończenia usługi budowlanejPytanie podatnika: Czy płatności otrzymane na podstawie "Przejściowego Świadectwa Płatności" stanowią zaliczki niepodlegające zaliczeniu do przychodów, zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz czy usługę budowlaną uznaje się za zakończoną z datą, w której kontrakt (zgodnie z jego treścią) uważa się za wykonany a roboty zaakceptowane, czy też w momencie faktycznego zakończenia robót na terenie budowy? księgowa i podatkowa zaliczek w trakcie roku (1)Celem niniejszego komentarza jest ukazanie księgowej ewidencji zaliczek u zaliczkobiorcy i zaliczkodawcy w trakcie roku przy zaliczce opiewającej na 100% należności, przy zaliczkach cząstkowych oraz przy zwrocie zaliczki. Problem z odmową odbioru robót budowlanych Etap odbioru robót budowlanych jest bardzo istotnym momentem w procesie budowlanym. Chociaż napisano o tym wiele to wciąż budzi liczne kontrowersje, albowiem bardzo często dochodzi w tym momencie do sporów pomiędzy inwestorem a wykonawcą. Umowa o roboty budowlane nakłada na jej strony liczne obowiązki. Głównym obowiązkiem wykonawcy jest wykonanie i oddanie obiektu, określonego w umowie o roboty budowlane. Inwestor jest zobowiązany z kolei do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, a następnie do odebrania obiektu i zapłaty wykonawcy umówionego wynagrodzenia. Powyższe czynności są obowiązkami ustawowymi, wyrażonymi wprost w art. 647 Odbiór robót budowlanych to obowiązek inwestora W praktyce istnieje ciągły problem z odbiorem robót budowlanych, który stanowi zarzewie sporu pomiędzy uczestnikami procesu budowlanego. Godzi się zauważyć, że inwestorzy traktują odbiór robót budowlanych głównie jako przywilej, a nie jak obowiązek. Warto zauważyć, że inwestor często zwleka z odbiorem robót budowlanych tudzież uzależnia ich odebranie od nieistnienia jakichkolwiek wad. Takie zachowanie stanowi realne zagrożenie dla interesu wykonawcy. Postępowanie inwestorów jest nadużyciem ich silniejszej pozycji i należy je traktować jako niezgodne z prawem. Dlaczego inwestor uchyla się od odbioru robót budowlanych? Wykonawcy powinni wiedzieć, że odbiór robót budowlanych to obowiązek inwestora. Obowiązek ten jest niezależny od humoru inwestora lub jego dobrej albo złej woli. Inwestor przez odmowę robót może starać się wymusić na wykonawcy szereg innych pożądanych przezeń zachowań lub czynności. Istotnie odbiór robót budowlanych jest obowiązkiem również na podstawie art. 654 Przepis ten określa obowiązek odbiorów częściowych. W braku odmiennego postanowienia umowy inwestor jest zobowiązany na żądanie wykonawcy przyjmować wykonane roboty częściowo. Odbiory częściowe powinny następować w miarę ich ukończenia za zapłatą odpowiedniej części wynagrodzenia. Czy inwestor może odmówić odbioru robót budowlanych? Z pewnością inwestor ma prawo odmowy odebrania od wykonawcy robót budowlanych, o ile istnieją ku temu przesłanki. Obowiązek inwestora do odbioru robót budowlanych nie ma charakteru bezwzględnego. W tym zakresie istnieje bogate i utarte orzecznictwo. Sądy powszechne wielokrotnie mierzyły się z zagadnieniem odmowy odbioru robót budowlanych. Podstawy do odmowy odbioru robót budowlanych Bez wątpienia inwestor może odmówić odbioru robót budowlanych o ile: w robotach występują wady, których charakter stanowi o niewykonaniu umowy przez wykonawcę. Wyrok SA w Lublinie z 3 listopada 2017, sygn. I ACa 292/16 obiekt jest wykonany niezgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej. Wyrok SN z 7 marca 2013, sygn. II CSK 476/12 przedmiot umowy nosi wady na tyle istotne, że nie będzie zdatny do użytkowania. Wyrok SA w Białymstoku z 27 października 2017, sygn. I ACa 321/17 Wady istotne jako przyczyna odmowy dokonania odbioru robót budowlanych Wyłącznie istnienie wad istotnych w wykonanych robotach uzasadnia odmowę dokonania odbioru robót budowlanych przez Inwestora. W związku z tym wyjątkowo ważny jest proces rzetelnego odróżnienia wad istotnych od wad, które takimi wadami nie są. W tym celu, w sporach sądowych pomiędzy firmami budowlanymi, niezbędne jest zasięgnięcie opinii specjalisty. Biegły sądowy dokonuje oceny charakteru wad w robotach budowlanych. Godzi się zauważyć stanowisko Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z dnia 12 marca 2021 r. sygn. V CSKP 14/21. Podsumowując, wyrok ten potwierdza, kiedy inwestor jest uprawniony do odmowy odbioru obiektu. Otóż może to zrobić, gdy obiekt jest dotknięty wadą istotną. Taką jest wada, która czyni obiekt niezdatnym do umówionego użytku zgodnie z przeznaczeniem lub prowadzi do wykonania robót w sposób wyraźnie sprzeciwiający się umowie. Skutki odmowy odbioru robót budowlanych Jeżeli w robotach budowlanych istnieją wady nieistotne, to inwestor nie może uchylić się od obowiązku odebrania robót. Odbiór robót budowlanych zwykle rzutuje na możliwość otrzymania przez wykonawcę wynagrodzenie za wykonane roboty. W rezultacie, jeżeli pomimo tego inwestor nie odbiera zgłoszonych mu robót, to po jego stronie zachodzi zwłoka w wykonaniu umowy. Inwestor nie może bez uzasadnionego powodu wstrzymywać odbioru. Inwestor powinien skorzystać z uprawnień z rękojmi ewentualnie z roszczeń z gwarancji, o ile została udzielona. Taką odmowę odbioru robót należy traktować jako nienależyte wykonanie umowy przez inwestora. Opisane działanie inwestora pozostaje bez wpływu na roszczenie wykonawcy o zapłatę wynagrodzenia. Zapłata wynagrodzenia należy się z chwilą, w której po spełnieniu obowiązków przez wykonawcę, powinien nastąpić odbiór robót. Wyrok SA w Białymstoku z 18 grudnia 2014, sygn. I ACa 629/14. Postanowienia umowy dotyczące odbioru robót budowlanych Niebywale często strony umowy o roboty budowlane wprowadzają postanowienia, które zgoła odmiennie regulują procedurę odbioru robót. Zwykle przyczynia się do tego jedna ze stron umowy, która jest silniejsza ekonomicznie. Przykładem tego typu jest zapis, który uzależnia prawo wykonawcy do uzyskania wynagrodzenia od podpisania bezusterkowego protokołu odbioru. Zdaniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie taki zapis jest nieważny. Jego treść stoi w opozycji do istoty umowy o roboty budowlane. Wyrok z 3 sierpnia 2017 r., sygn. I ACa 689/16. Podobnie uznał Sąd Apelacyjny w Warszawie w innym wyroku. W sprzeczności z art. 647 jest postanowienie umowy mówiące, iż odbiór prac nastąpi jedynie, gdy sporządzony zostanie protokół odbioru bezusterkowego. Artykuł ten nakłada na inwestora obowiązek odbioru prac. Taki zapis nie może być wiążący. Wyroku z 28 stycznia 2016 r., sygn. I ACa 253/15. Czy można samemu odebrać roboty budowlane? Postanowienia warunkujące wypłatę wynagrodzenia od podpisania protokołu odbioru robót są nierzadko wprowadzane do umów o roboty budowlane. Inwestorzy nie są zwykle zainteresowani rychłym podejściem do odbioru robót. Z kolei wykonawca będzie zawsze zmierzał do ich niezwłocznego odbioru ponieważ dzięki temu ograniczy wątpliwości, co do terminu zakończenia robót. Jeżeli inwestor unika odbioru to prawidłową reakcją jest skierowanie do niego pisemnego wezwania. Ważnym elementem takiego pisma jest wezwanie do stawiennictwa w określonym szczegółowo terminie na terenie inwestycji w celu odebrania robót i sporządzenia odpowiedniego protokół. Jednostronny odbiór robót budowlanych vs odmowa odbioru robót budowlanych W jednym z rozstrzygnięć Sąd Najwyższy wskazał, że wykonawca może dokonać jednostronnego odbioru robót. Taki odbiór stanowił podstawę wystawienia faktury w oparciu o sporządzony przez wykonawcę kosztorys powykonawczy. Należy podkreślić, że odmowa odbioru nie może stanowić szantażu ze strony inwestora. Powiązanie momentu powstania obowiązku zapłaty wynagrodzenia z przyjęciem wykonanych robót wynika z art. 654 Wyrok z dnia 7 kwietnia 1998 r., sygn. II CKN 673/97. Kiedy można sporządzić jednostronny protokół odbioru robót budowlanych? Przepisy prawa nie regulują jednostronnego odbioru robót budowlanych. Jego podstaw należy szukać w orzecznictwie sądów, które negatywnie oceniały postawę strony zobowiązanej do odbioru. Reasumując, jeżeli pomimo wezwania inwestor wciąż uchyla się od odbioru wykonawca uprawniony jest dokonania odbioru w sposób jednostronny, co oznacza odbiór robót bez udziału inwestora. Ważnym jest jednak, aby poinformować inwestora w wezwaniu do odbioru robót, iż w przypadku jego niestawiennictwa, wykonawca dokona odbioru w sposób jednostronny. Zdjęcie EJ Yao z Unsplash

protokół odbioru robót budowlanych do faktury